Hollanda’da göçü konu alan “Hollanda Türk Müzesi” açıldı

Hollanda’da, 61 yıl önce ülkeye misafir gelen Türklerin bilgi ve belgelerini muhafaza eden ve Hollanda ile Türkiye arasındaki ilişkileri yansıtan “Hollanda Türk Müzesi” açıldı.

Almelo kentindeki Hollanda Diyanet Vakfına (HDV) bağlı olan “Hollanda Türk Müzesi”nin açılışı için Yunus Emre Vakfının eski camisinde tören düzenlendi.

Törene, Türkiye’nin Lahey Büyükelçisi Selçuk Ünal, Türkiye’nin Rotterdam Başkonsolosu Sevgi Kısacık, Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar (YTB) Başkanı Abdullah Eren, Almelo Belediye Başkanı Richard Korteland, Türk Hava Yolları Amsterdam Müdürü Şerafettin Ekici ve müzeyi bugüne kadar büyük bir emek ve fedakârlıkla ayakta tutan, tanıtımı için büyük çabalar sarf eden Hollanda Türk Müzesi Müdürü Salih Dadak’ın yanı sıra farklı sivil toplum kuruluşlarının başkanları da katıldı.

HDV ve YTB’nin desteğiyle kurulan müzede, ilk nesil Türklerin günlük yaşantısını yansıtan resimler, pasaportları, kullandıkları malzemeler, ilk konakladıkları pansiyonlara ilişkin belgeler, Hollanda ile Türkiye arasındaki ilişkileri yansıtan tarihi dokümanların kopyaları ve Türk kültürünü yansıtan farklı objeler yer alıyor.

Selçuk Ünal: “Hollanda Türk Müzesi, geçmişimizi sergileyen bir mekân ve aynı zamanda gelecek  nesiller için bir eğitim ve kültür merkezi hâline gelecektir”

Açılışta konuşma yapan Büyükelçi Ünal, Hollanda Türk Müzesi’nin iki ülkenin ortak tarihine ışık tuttuğunu ve Hollanda’da yaşayan Türk toplumunun kültürel mirasını yaşatması açısından büyük bir kazanım olduğunu söyledi.

Ünal, “Türkiye ile Hollanda arasında kökleri yüzyıllara dayanan dostluğun yeni bir simgesi olacak Hollanda Türk Müzesi, yalnızca geçmişimizi sergileyen bir mekan olmayacak, aynı zamanda gelecek nesillere bu ortak mirasın önemini anlatan bir eğitim ve kültür merkezi haline gelecektir.” dedi.

Türkiye-Hollanda ilişkilerinin sadece diplomatik bağlarla sınırlı olmadığını belirten Ünal, “Bundan 61 yıl önce, Türkiye Cumhuriyeti ile Hollanda Krallığı arasında imzalanan İşgücü Anlaşması ile Türkiye’den Hollanda’ya gelen işçilerimiz, burayı kendilerine ikinci vatan edinmiş, yeni nesiller Hollanda’nın ekonomik, sosyal ve kültürel yapısına büyük katkılar sağlamıştır.” diye konuştu.

Abdullah Eren: “Dünyadaki 7 milyon göçmen soydaşımızla çok büyük bir aile olduk”

YTB Başkanı Abdullah Eren ise Hollanda Türk Müzesi’nin kurulması için emeği geçen herkese teşekkür etti.

Avrupa’ya göç edenlerin bir tarla ve traktör parası kazanmak maksadıyla Avrupa’ya göç ettiklerini dile getiren Eren, “Kısa süreli gibi gözüken bu göç bugün Avrupa’da 5 milyon gibi bir Türk nüfusuna vesile oldu. Hollanda’da ise bunun yarım milyonu yaşıyor. 85 milyon Türkiye ile beraber, yurt dışındaki tüm dünyadaki 7 milyon diasporayı düşününce çok büyük bir aile olduğumuzu bir kez daha görmüş oluyoruz.” ifadelerini kullandı.

Eren, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yurt dışında yaşayan vatandaşları Türkiye’dekilerden hiçbir zaman ayırt etmediğini vurgulayarak, “Her türlü hakta onları aynı gördüğünü hepimiz biliyoruz. Yaptığımız etkinlikler ve faaliyetler ile bunu her zaman yaymaya gayret ediyoruz.” dedi.

“Ramazan ayı, rahmet ayıdır.” diyen Eren, konuşmasını şöyle sürdürdü:

“Bu Ramazan inşallah bizim birliğimize ve kardeşliğimize ve uhuvvetimize vesile olur. Bir oldukça ve beraber oldukça gelecek bizim için daha iyi olacak. Bizim her zaman yurt dışında bir şiarımız var. Güçlü diaspora ve güçlü Türkiye’dir.”

 Richard Korteland: “Burası geçmişle bugünün bir araya geldiği, tarihle toplumun el ele yürüdüğü  bir yer”

Belediye Başkanı Korteland da Hollanda Türk Müzesi’nin sıradan bir müze olmadığını ve müzenin bulunduğu mekanın sıradan bir cami olmadığına dikkati çekerek, “Burası geçmişle bugünün bir araya geldiği, tarihle toplumun el ele yürüdüğü, Almelo ile Türk toplumu arasındaki güçlü bağı hatırladığımız bir yer.” dedi. Hollanda ile Türkiye arasındaki diplomatik ilişkilerin 400 yılı aşkın bir geçmişe sahip olduğunu kaydeden Korteland, “Müzenin açılışıyla tarihe saygı duruşunda bulunuyoruz. Burası hikâyelerin canlandığı, camiye ilk gidenlerin yolculuğunu, yaşadıkları zorlukları ve Almelo’da nasıl bir yuva bulduklarını öğrendiğimiz bir yer.” şeklinde konuştu.

Hollanda Türk Müzesi Müdürü Salih Dadak da yaptığı konuşmada, bu önemli arşivin güvenli ellerde ve halka açık bir yerde  daha iyi muhafaza edileceğine ve daha da geliştirileceğinine inandığını dile getirdi. Salih Dadak konuşmasında şunları dile getirdi:

Salih Dadak: “Neden ve Nasıl bir Müze? Bilgi, belge merkezi, kültürümüzü tanıtma ve yaşatma adına bir müze”

“Türker’in ve Hollandalıların birbirilerini tanımaları çok öncelere rastlasa da düzenli ilişkilerin 17. yüzyılın ilk çeyreğinde başladığı bilinmektedir. İki toplum arasındaki siyasi ilişkiler, 1612 yılında Hollanda’nın Osmanlı Devleti nezdinde görevlendirdiği ilk elçi olan Cornelis Haga’nın  İstanbul’a gelmesiyle başlamış, aynı dönemde Lale çiçeği de Türkiye’den Hollanda’ya getirilmiştir. Osmanlı Devleti de 1859 yılında ilk defa Yahya Karaca Paşa’yı elçi olarak Hollanda’ya göndermiştir. İki ülke ve  iki toplum arasındaki ilişkiler düzenli bir seyir takip etmekte, özellikle ticari münasebetlerin sürekli bir artış gösterdiği gözlenmektedir. Kuruluşun hemen akabinde, genç Türkiye Cumhuriyeti’ni siyasi manada dünyada ilk tanıyan ve dostluk ilişkilerini başlatan ülke Hollanda’dır.

1961 yılından itibaren, Batı Avrupa ülkelerindeki iş gücü açığını kapatmak üzere alakalı ülkelerin resmi kurumları arasında varılan anlaşmalar neticesinde Türkiye’den Hollanda`ya da insanlarımız gelmişlerdir. İlk dönemlerde her ne kadar “göçmen – misafir işçi” olarak isimlendirilmişlerse de, daimi ikamet de aynı yıllarda başlamış ve bugün itibariyle Hollanda’da sayıları 380 000’i bulan insanlarımız bu ülkede ikinci büyük yabancı asıllı topluluğu oluşturmuşlardır.

Kendilerini, içinde bulundukları toplumun ayrılmaz ve kalıcı bir parçası olarak gören insanlarımız;  siyasi, iktisadi ve kültürel alanda da rüştünü ispat etmiş ve pek çok alanda  kurumsallaşmışını bilmiştir.

Farklı kültürel değerlere sahip olsalar da, iç içe yaşayan iki toplumun birbirilerinden ciddi manada etkilenmeleri doğal olarak kaçınılmazdır. İki toplum arasında başlayan akrabalık ilişkilerinin de giderek hız kazanması neticesinde, kendi aralarında oluşan kültürel alış veriş ve münasebetler daha da gelişmiş, her iki gurubun da renklerini taşıyan ortak bir kültür oluşmaya başlamıştır. Artık insanlar birbirilerini, iş alan veya iş veren , yerli veya yabancı olarak görmekten ziyade; daha yakından bilmek, kültürlerini ve kutsallarını daha yakından tanımak istemektedirler.

Özellikle,  kültür – sanat – edebiyat alanında kendini gösteren boşluk;  resmî veya özel kurum, kuruluş, vakıf ve dernekler tarafından yürütülen, sergi- konser- festival ve müsabakalar vasıtasıyla doldurulmaya çalışılmaktadır. Bu kadar yoğun ve köklü ilişkilere, onca çalışmalara rağmen,  kalıcı ve kendimizi her yönümüzle ifade edebileceğimiz daimi ve düzenli bir kuruluşumuz henüz ortaya çıkmamış, kurulamamıştır. Bazı müzelerin çok küçük bir bölümünde, bizim adımıza bizleri tanıtmada çalışan yapılanmalar çok kısır kalmakta, gerçeği tam manasıyla yansıtamamakta, hatta yanlış bilgi edinmelere sebep olmaktadır.

“BİR VARMIŞ BİR YOKMUŞ…”

1961 yılından itibaren başlayan ve artarak gelişen Türkiye’den Hollanda’ya göçün tarihi yazılma safhasına gelmiş bulunmaktadır. Birinci nesil olarak isimlendirilen ilk gelenlerimizin sayıları giderek azalmakta, onlarla birlikte bir dönem de kendiliğinden kapanmaktadır.

Gidenler; hatıralarını, bildiklerini, kazandıklarını – kaybettiklerini, yaptıklarını – çektiklerini, bilgi ve deneyimlerini vs. de kendileriyle birlikte götürmekte, kalıcı olan geride bıraktıklarına kalıcı bir şeyler bırakamamaktadırlar. İçinden geçtikleri  toplumun hafızasında “bir varmış bir yokmuş…” şeklinde hatırlanmak ne kadar acı olsa gerekir.

Bununla birlikte, yazılı ve görsel alanda bazı başarılı çalışmalar yapılmış olsa da ihtiyaca tam olarak cevap verilebilmiş değildir. Sayfalar arasında kalan bilgiler satırlarda kalsa da hatırlarda kalmamaktadır.

Hele hele, maçı televizyondan bile izlememiş birilerinin;  körlerin fili tarif etmesi misali karşılaşmayı yazmaya kalkışmaları ne kadar yanlış ise, gidenlerimizle alakalı kanaat belirtmeleri de o derece yanıltıcı olabilmektedir.

“SEL GİDER KUMU KALIR…”

Barış içerisinde birlikte yaşama adına, başarılarımızın sürekli ve kalıcı olması, daimi olarak sergilenebilmesi ve gündemde kalması için her sahada olduğu gibi özellikle kültürel alanda da kurumsallaşmak zorunluluğu vardır. Toplumumuz; başarılarını, ürettiklerini ve katkılarını devamlı olarak gündemde tutmalı, korumalı ve sergilemelidir. Böyle bir çalışma geçmişe saygının yanında onurlu bir geleceğin  de bir  teminatı, oluşturduğumuz ortak kültüre mühim bir katkı,  içinde yaşadığımız topluma  da bir vefanın göstergesi olacaktır.

KALICI OLMA ADINA…

2007 yılında, Den Haag’da ikamet eden bir gurup arkadaşlarımız bu duygularla yola çıktılar.

İkinci nesil olarak tanımlanan bu insanlar, kendilerinin burada bulunmalarının sebebi olan öncü büyüklerinin:

İlk geldikleri zaman kaldıkları yerleri, kullandıkları eşyaları, resmi veya özel yazışmalarını, Göstermek için…

Evraklarını,  mektuplarını, fotoğraflarını….

Sergilemek için…

Başarılarını, buluşlarını…

Kutlamak için…

Hasretleri, gurbetleri, dönenleri –  kalanları – olanları…

Unutmamak için…

Öncülerin ekonomiye katkılarını, kalkınmaya yaptıklarını, alın terlerini, göz nurlarını.. Unutturmamak için…

Oluşmaya başlayan ortak kültür ve yaşam tarzına..

Katkıda bulunmak için…

Barış içinde birlikte yaşama adına insanları birinci elden, doğru şekilde…

Bilgilendirmek için…

Türkiye – Hollanda ilişkileri ve göçün tarihini araştırıcılara belge ve bilgi temininde ..

Destek olmak için…

Genç kabiliyetlere kendilerini gösterebileceği salonlarda sergi ve gösteri…

İmkanlarını sunmak için…

Önyargıları ve yanlış anlamaları yapılacak bilgilendirmelerle…

Düzeltmek için…

Sergi ve gösterilerle farklı bir dünyanın güzelliklerini…

Tanıtmak için…

Çeşitli kurs ve derslerle lisanlarımızı ve kültürlerimizi…

Öğretmek için

Çeşitli araştırmalar yaparak veya yaptırarak birlikte yaşamayı…

Kolaylaştırmak için…

İki ülke ve iki toplum arasında…

Köprü olmak için

Toplumumuzun tamamını, ayrım gözetmeden…

Kucaklamak için…

Ve daha pek çok konuda yapılmayanları yapmak için birlikte hareket etmeye başladılar ve:

Binası Den Haag şehrinde olmak kaydıyla içerisinde;

Müzesi olan,

Sergi salonları ve kurs mekanları bulunan,

İnsanlarımıza buluşma ve kaynaşma imkanları sunan,

Bilgi, belge merkezi, konferans salonu içerisinde,

Kültürümüzü tanıtma ve yaşatma adına:

HOLLANDA TÜRK TARİH ve GÖÇ MÜZESİ BİLGİ – BELGE VE KÜLTÜR MERKEZİ kurma kararı aldılar.

Bu konuda yapılan çalışmalar, gerek Türk ve gerekse Hollanda resmi kurumları, sivil toplum örgütleri ve gönüllü kuruluşlar arasında başarıyla yürütülmektedir.

Sonuç almak ve bir an önce açılşını gerçekleştirmek istediğimiz; kısaca MÜZEMİZ dediğimiz kurumumuzu faaliyete geçirmek için sizleri de aramızda görmek istiyoruz. Katkılarınız için şimdiden teşekkür eder, saygılarımızı sunarız.”

Almelo Yunus Emre Camii Başkanı Şengün Türkeri de yaptığıkonuşmadaşunlarıkaydetti: “Eski camimizin tarihini ve mimarisini değil aynı zamanda onunla bağlantılı olan zengin gelenekleri, sanatı ve hikayelerini de bizlere sunmaktadır. Bu müze nesiller, kültür ve kültürler, ve topluluklar arasında bir köprü görevi görmektedir. Öğrenmemiz, bağ kurmamız ve karşılıklı anlayışınızı güçlendirmemiz için önemli bir fırsat sunuyor. Bu mekanın herkes için açık olmasından ve Türk kültürünü, tarihini daha yakından tanıtmasından gurur duyuyoruz, ve hepinize tekrar hoşgeldin demek istiyorum”

Haber: Abdallah Aşıran