Temsilciler Meclisi’ndeki muhalefetin bir kısmı, geçici kabinedeki kalan bakanları görevden almayı ciddi olarak düşünüyor. Bu arada, iktidar partileri VVD ve BBB, kabinenin önümüzdeki aylarda çalışmalarına devam edebilmesi için bir yol arıyor.
Kral Willem-Alexander, Cuma gününden bu yana ortaya çıkan -kendi deyimiyle- “karmaşık siyasi durum”la nasıl başa çıkılacağını görüşmek üzere Pazartesi günü Başbakan Dick Schoof ve daimi danışmanlarını kabul etti. Schoof’un yanı sıra, Kral Senato ve Temsilciler Meclisi başkanları ve Danıştay Başkan Yardımcısı Thom de Graaf ile de görüştü.
Kral, görüşmeler sırasında bir çözümün önemini vurguladı. Kral yaptığı açıklamada, kamu yararı için kabinenin “gerekli her şeyi yapmaya devam edebilmesi” gerektiğini belirtti.
Temsilciler Meclisi’nde 32 sandalye
Ancak bu zor olacak. Haziran ayında kabinenin düşmesinin ardından, iktidar partisi Ulusal Güvenlik Konseyi (NSC), Cuma akşamı geçici kabineden çekilme kararı aldı.
Kabine şu anda yalnızca VVD ve BBB partileri tarafından destekleniyor. Bu iki partinin Temsilciler Meclisi’nde toplamda yalnızca 32 sandalyesi bulunuyor. Bu durum, özellikle Meclis’in birçok konuda derin bir şekilde bölünmüş olması nedeniyle karar almayı zorlaştırıyor. Bu arada, gelecek yıl için ulusal bütçenin Eylül ayında sunulması gerekiyor.
Kalan Bakanların Görevden Alınması
Ancak Schoof kabinesinin kalan üyeleri için bunun gerçekleşip gerçekleşmeyeceği henüz belli değil. Bazı muhalefet üyeleri, VVD ve BBB partilerinden kalan geçici bakanları da görevden almayı ciddi olarak düşünüyor. Böyle bir durumda ülkeyi kimin yöneteceği belirsiz.
Bu daha önce hiç yaşanmadı ve anayasal olarak henüz keşfedilmemiş bir konu. Uygulamada, kral hükümeti tehlikeye atmamak için kabinenin istifasını kabul edemeyecek.
Çarşamba günü Başbakan Schoof, Temsilciler Meclisi ile ileriye dönük yolu görüşecek. Örneğin, muhalefet partisi D66 içinde, mevcut geçici bakanların yerine tarafsız yetkililerin atanması ve böylece mevcut işlerin düzenli bir şekilde yürütülmesi önerisi değerlendiriliyor. D66 lideri Rob Jetten’e göre, böyle bir “ulusal birlik kabinesi” kutuplaşmanın önlenmesine yardımcı olacaktır.
Kral Willem-Alexander, “karmaşık siyasi durumu” görüşmek üzere Başbakan Dick Schoof’u kabul edecek.
GroenLinks-PvdA, SP ve Hayvanlar Partisi de dahil olmak üzere sol muhalefet partileri, İsrail’e karşı yeni yaptırımlar açıklamazlarsa mevcut bakanları görevden almayı düşünüyor. SP lideri Jimmy Dijk henüz bir karar vermedi: “Ancak Schoof yine önlem almazsa, güven sorunu gündeme gelecek.” dedi.
“Güven çoktan gitti”
GroenLinks-PvdA parlamento grubu, Çarşamba günü sunulan güvensizlik önergesini desteklemeyi dışlamıyor. Parti, diğer şeylerin yanı sıra, İsrail’e karşı ticaret kısıtlamaları ve tam bir silah ambargosu istiyor. Kabine, Hollanda hava kuvvetlerinin İsrail teçhizatı olmadan ayakta kalamayacağı gerekçesiyle, ikincisinin sorumsuzca olduğunu zaten belirtti.
Dijk’e göre, kabineye olan güven çoktan kaybolmuş durumda. “Ayrıca, bu kabinenin bizzat başlattığı erken seçimlerin de gerektiği gibi hazırlanacağına dair hiçbir güvenim yok.”
Aylardır devam ediyor
Bu arada, iktidar partileri VVD ve BBB, MGK’nin bakanlarını geri çekmesinin ardından boşalan bakanlık pozisyonlarını dolduracak adaylar arıyor. Geçici Başbakan Schoof, Başbakan Yardımcıları Sophie Hermans (VVD) ve Mona Keijzer (BBB) ile birlikte, ihtiyaç duyulan yeni bakanların pozisyonlarını özetleyen bir plan hazırladı.
Bu kabinenin (veya herhangi bir halefinin) en az altı ay daha devam etmesi bekleniyor. Seçimler 29 Ekim’de yapılacak ve Hollanda’da yeni bir kabinenin kurulması genellikle üç buçuk ay sürüyor. Ancak son birkaç kabinenin kurulması çok daha uzun sürdü. AD