Filistin asıllı ABD’li tarihçi Prof. Dr. Rashid Khalidi, 1918’den itibaren Filistin meselesinde yoğun bir dezenformasyon yürütüldüğünü belirterek, “Sadece günümüzle ilgili yalanlar değil, geçmişle ilgili yalanlarla da hala mücadele ediyoruz.” dedi.
İlk kez Eylül 2021-Ocak 2022 döneminde Ramallah’taki A.M. Qattan Vakfı’nda sergilenen ve mart ayında İstanbul’da ziyarete açılan “Kuşbakışı Filistin” sergisi kapsamında “Palestine from Above” kataloğu yayımlandı.
Sergi küratörlerinden Prof. Dr. Zeynep Çelik’in editörlüğünü üstlendiği eserin tanıtım toplantısı, Filistin asıllı ABD’li tarihçi Rashid Khalidi’nin katılımıyla Koç Üniversitesi Anadolu Medeniyetleri Araştırma Merkezi (ANAMED) Oditoryumu’nda gerçekleştirildi.
Moderatörlüğünü Çelik’in yaptığı söyleşide sergiyle ilgili görüşlerini paylaşan Khalidi, “Tarihi sadece kelimelerle anlatmak gibi bir hata yapıyoruz. Tarihi göstermeliyiz. Daha derine inmeliyiz. Bu yüzden de bu sergi önemli. Çünkü bakıyorsunuz ve diyorsunuz ki ‘Hayır, Filistin boş bir çöl değilmiş’.” ifadelerini kullandı.
Khalidi, Filistin’e dair gerçeklerin sıklıkla efsane, yanlış bilgi, yalan ve propagandaya maruz kalarak talan edildiğinin altını çizerek, şunları aktardı:
“Sadece günümüzle ilgili yalanlar değil, geçmişle ilgili yalanlarla da hala mücadele ediyoruz. Günümüzde, İsrail’in Filistin hakkında kurduğu ‘yalan’ söylemin çöktüğüne tanıklık ediyoruz. Daha derine inmek, bu yalanların aslında temelde başka yalanların üzerine kurulu olduğunu anlamak önemli.”
İki yılda yaşanan sürecin Filistin hakkında yüzyıldan fazladır egemen olan yalan söylemini tamamen tersine çevirdiğini dile getiren Khalidi, “Batı emperyalizminin, siyonizmin, ana akım medyanın yaydığı yalanları bu görüntüler ile tepetaklak ettiler.” dedi.
“Biz sistematik bir şekilde yok ediliyoruz”
Bir tarihçi olarak işinin kelimelerle olduğunu ancak görsellerin gücünü de fark ettiğini anlatan Khalidi, “Soykırım ile geçirdiğimiz bu iki acı dolu yılın bize öğrettiği bir şey var. Soykırımın görüntüleri cesur Filistinli gençler tarafından Gazze’nin her yerinden her saatinden canlı bir şekilde paylaşıldı. Bence bu görüntüler, Filistin’e dair yazılmış her şeyden daha büyük bir etki yarattı dünya kamuoyunda.” ifadelerini kullandı.
Rashid Khalidi, isimleri pek bilinmeyen ve İsrail tarafından öldürülen Filistinli gazetecilere de değinerek, “Biz sistematik bir şekilde yok ediliyoruz ya dron saldırılarıyla, ya bombalarla ya da başka yollarla. İki yılda 240 gazeteci yok edildi. Neden? Çünkü İsrail, savaş görüntülerinin ne kadar güçlü olduğunu biliyor. Onlar sadece bu görüntüleri dünyaya ulaştırdıkları için öldürüldü.” diye konuştu.
New York’un ilk Müslüman belediye başkanı olan Zohran Mamdani ile ilgili de açıklamalarda bulunan Khalidi, kamuoyu algısının değiştiğine değinerek “Dünyanın en büyük Yahudi nüfusuna sahip şehrinde, bir Müslüman, bir göçmen ve Filistin davasını açıkça destekleyen bir kişi olarak, 1 milyondan fazla oy ile seçildi. O gerçekliği gören gençleri temsil ediyor.” dedi.
Küratörlüğünü Yazid Anani, Zeinab Azarbadegan, Zeynep Çelik ve Salim Tamari’nin yaptığı sergi, 25 Ocak 2026’ya kadar ANAMED’de ziyaret edilebilecek.
@aa