Yurt Dışı Hizmet Birleştirmesi Nedir?

Yurt dışı hizmet birleştirmesi nedir sorusu özellikle yurtdışında yaşayan Türk vatandaşlarının sıklıkla sorduğu bir sorudur. Kişinin emeklilik haklarını ilgilendiren yurt dışı hizmet birleştirmesi, Türkiye’nin sosyal güvenlik sözleşmesi imzaladığı ülkelerde geçen sigortalılık sürelerinin Türkiye’deki sigorta süreleriyle birleştirilmesi anlamına gelir. Bu birleştirme, emeklilik, malullük ve ölüm sigortası gibi uzun vadeli sigorta kollarından yararlanmak için oldukça önemlidir. Örneğin, Almanya, Hollanda, Belçika gibi ülkelerle yapılan sözleşmeler sayesinde, bu ülkelerde çalışmış olan vatandaşlar, Türkiye’deki sigorta süreleriyle birlikte hesaplanarak emeklilik hakkı elde edebilirler.

Türkiye’deki sigorta sürenizle yurt dışında çalıştığınız süreler birleştirilebilir. Yurt dışında çalışırken, Türkiye’de geçirdiğiniz sigortalılık süreleri boşa gitmez. Akit ülkelerin mevzuatına göre, emeklilik gibi sosyal yardımlardan yararlanmak için belirli bir sigortalılık süresini tamamlamanız gerekebilir. Bu durumda, diğer ülkelerdeki çalışma süreleriniz de Türkiye’deki sürelerinizle birleştirilir ve sanki o ülkede çalışmışsınız gibi değerlendirilir. Böylece, sosyal güvenlik haklarınızdan tam olarak yararlanabilirsiniz.

Kimler Nasıl Yurt Dışı Hizmet Birleştirmesinden Faydalanabilir?

Yurt dışında çalışmış olan ve Türkiye’deki sigorta haklarını korumak isteyen Türk vatandaşları, sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmış ülkelerle hizmet birleştirmesi yapabilir. Bu hizmet birleştirmesi, kişinin hem yurt dışında hem de Türkiye’de geçen çalışma sürelerinin birleştirilerek emeklilik ve diğer sosyal güvenlik haklarından faydalanmasını sağlar.

Yurt dışı hizmet birleştirmesi için başvurular, Türkiye’deki Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ve örnek Almanya’da Deutche Rentenversicherung (DRV) aracılığıyla yapılmaktadır. Başvuru sırasında, yurt dışında çalışılan süreleri belgeleyen dokümanlar sunulmalıdır. SGK ve DRV, bu belgeleri inceleyerek, ilgili ülkeyle yapılan sosyal güvenlik sözleşmesi kapsamında hizmet birleştirmesi işlemlerini gerçekleştirir.

Sosyal Güvenlik Sözleşmesi İmzalanmış Ülkeler Hangileridir?

Türkiye’nin sosyal güvenlik sözleşmesi imzaladığı başlıca ülkeler arasında Almanya, Hollanda, Belçika, Avusturya, İsviçre, Fransa ve İngiltere bulunmaktadır. Bu ülkelerle yapılan anlaşmalar hem genel sağlık sigortası hem de malullük, yaşlılık ve ölüm aylıkları gibi sosyal güvenlik haklarını kapsamaktadır.

(GSS=Genel Sağlık Sigortası. MYÖ= Malullük, Yaşlılık, Ölüm Aylığı)

Özel Meslek veya Rejim Sürelerinin Birleştirilmesi

Eğer belirli bir meslek grubuna (Asker, Banka memur vs) veya özel bir sigorta rejimine tabiiyseniz, yalnızca bu rejim altında geçen süreler birleştirilir. Ancak, diğer ülkede böyle bir özel rejim yoksa, o ülkedeki genel sigortalılık süreleri de bu sürelere eklenir ve birleştirilir.

Emeklilik, malullük veya ölüm gibi sosyal yardımlara hak kazanmanız için ise riskin meydana geldiği tarihte sigortalı olmanız gerekebilir. Eğer bu tarihte başka bir ülkede çalışıyorsanız, bu durum Türkiye’de çalışıyormuşsunuz gibi değerlendirilir ve bu sosyal yardımlara hak kazanabilirsiniz.

Emekli Aylıkları Nasıl Hesaplanır?

Sosyal güvenlik haklarınızın belirlenmesinde, ilk işe başladığınız tarih büyük önem taşır. Yurt dışında çalıştığınız ülke, Türkiye’deki ilk işe başlama tarihinizi de dikkate alarak haklarınızı belirler. Eğer emeklilik maaşınızın hesaplanmasında sigortalılık süresi boyunca kazandığınız ortalama gelir dikkate alınıyorsa, bu gelir yalnızca Türkiye’de elde ettiğiniz kazançlar üzerinden hesaplanır. Yani, yurtdışındaki kazançlarınız Türkiye’deki gelirinizle birleştirilmez, ayrı değerlendirilir.  Hizmet birleştirmesi sadece süreleri kapsamaktadır. Ülkelerden alacağınız emekli aylığınızın miktarını azaltmaz veya artırmaz.

Sosyal güvenlik sözleşmeleri, birden fazla ülkede çalışmış kişiler için emekli aylıklarının nasıl hesaplanacağını düzenler. Eğer siz de hem Türkiye’de hem de sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmış bir başka ülkede çalıştıysanız, bu sözleşmelerin sağladığı haklar sayesinde emeklilikte nasıl aylık alabileceğinizi öğrenmek faydalı olacaktır.

Öncelikle, çalıştığınız ülkelerdeki sigortalılık süreleri, emeklilik hakkı kazanmanızda büyük rol oynar. Sosyal güvenlik sözleşmeleri sayesinde, farklı ülkelerde geçen bu süreler birleştirilir ve sanki tek bir ülkede çalışmışsınız gibi hesaplanır. Bu sayede, her iki ülkede de sigortalılık süreniz toplandığı için emeklilik şartlarını daha kolay sağlayabilirsiniz.

Eğer bir ülkede emekli aylığı alma hakkını sigortalılık sürelerini birleştirmeden kazanıyorsanız, bu durumda emeklilik maaşınız sadece o ülkenin kurallarına göre belirlenir. Yani, o ülkede ne kadar süre çalıştıysanız, sadece o süreye göre aylık bağlanır.

Örneğin, Almanya’da bir Türk vatandaşı 3 sene çalıştı ve daha sonra tekrar Türkiye’ye döndü. Almanya’daki emeklilik en az 5 sene sigortalı çalışma şartını yerine getirilmediği için vatandaşımıza bir emekli aylığı bağlanmaz. Lakin Türkiye’ye döndüğünde sigortalı çalıştığı süreleri hizmet birleştirmesi kapsamında değerlendirdiğimizde; bu Türk vatandaşı Almanya’daki 3 seneden doğan emekli aylığı hakkını sahip olacaktır. Ayrıca belki bu emekliğinin başlatılması belki ileride Almanya’ya gelmesinde bir kolaylık sağlayacaktır. Konu hakkında hukuki bir danışmanlık alınması tavsiye olunur.

Bazı ülkelerde emeklilik maaşı almak için asgari bir sigortalılık süresinin tamamlanması gerekir. Eğer bir ülkede bu asgari süreyi dolduramadıysanız, o ülkeden emekli maaşı alamazsınız. Ancak, diğer ülke bu sürenizi kendi ülkesinde geçmiş gibi sayabilir ve buna göre emekli maaşınızı bağlayabilir.

Cenaze/Ölüm Yardımından Nasıl Yararlanılır ?

Cenaze/ölüm yardımı, sigortalı bir kişinin vefat etmesi durumunda, yakınlarına yapılan mali destektir. Bu yardım, vefat eden kişinin sigortalılık süresi ve çalıştığı ülkeye göre değişiklik gösterir.

Sigortalılık Süresi: Ölüm yardımı alabilmek için sigortalılık sürelerinin tamamlanmış olması gerekir. Eğer çalıştığınız ülke bu süreleri hesaplıyorsa, diğer ülkede geçirdiğiniz süreler de sanki aynı ülkede çalışılmış gibi dikkate alınır. Bu, yardıma hak kazanmanızı kolaylaştırır.

Sigortalı bir kişi, başka bir sözleşmeli ülkede vefat ederse, vefat ettiği yer değil, sigortalı olduğu ülke esas alınır. Yani, kişi sanki sigortalı olduğu ülkede vefat etmiş gibi kabul edilir ve ölüm yardımı bu ülke üzerinden sağlanır.

Eğer vefat, sözleşmeli ülkelerden biri dışında gerçekleşmişse, yardım, kişinin son olarak sigortalı olduğu ülkenin mevzuatına göre ödenir. Yani, kişinin en son çalıştığı ülke esas alınır.

Cenaze veya ölüm yardımı başvurusu yapmak için, vefat eden kişinin sigortalılık süresi ve vefat yeri gibi bilgilerin yanı sıra, gerekli belgelerle başvuru yapılmalıdır. Türkiye’de bu işlemler, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından yürütülmektedir. Yardım başvurusu için genellikle ölüm belgesi ve sigortalılık bilgilerini içeren belgeler gereklidir.