Hollanda’da sayılı sanatçılarımızdan biri olan İmam Hasan Çakmak, geçen sene sergilediği “Alamancı Mazlum” oyununu yenileyerek sanatseverler ile buluşturmaya hazırlanıyor. Geçen yıl kurulan Tijda Sanat ve Kültür Vakfı bünyesinde sergilenecek oyunun yazım, hazırlık aşaması dâhil, konusu ve karakterleri üzerinde keyifli bir söyleşi yaptık. Vakfın amacı, hedefleri, vizyon ve misyonu hakkında da sanatçı İmam Hasan Çakmak’tan bilgi aldık. Oyun, 24 Mayıs 2024 tarihinde Den Haag Dakota Tiyatro salonunda izleyicileriyle buluşmaya hazırlanıyor.
İkinci dünya savaşı sonrası, kalkınma programlarını hayata geçirmek isteyen Avrupa devletlerinin, en önemli eksikliği iş gücüydü. Alamancılar dediğimiz birinci kuşak, bu açığı kapatmak adına, Türkiye ile Hollanda arasında yapılan iş gücü anlaşmaları neticesinde, Anadolu’nun çalışkan insanları olarak 1960 yılında, valizlerine düş ve hayallerini koyarak düştüler yollara. Bu göç, gidilen ülkelerde ki sosyal sınıf düzenlemesini de devamında tekrardan şekillendirdi. Gidenler en alttakiler olurken, gidilen yerlerdeki alttakiler de bir sınıf atlamış oldu.
Yıl 2024. Alamancı Mazlum: “Bir kaç yıl dedik, döndük dönüyoruz, döneceğiz dedik. Bir kaç yıl, onlu yıllara dönüştüğünde madem biz gidemiyoruz, onlar yani eşlerimiz ve çocuklarımız gelsin dedik. Birlikte yaşayarak, birbirimizi tanımaya çalışıyorduk. Geldiğimiz yıllarda, bugünlere gelindiğinde yalnız ve sahipsiz kalacağımız, demans hastalığına yakalanacağımız söylenmiş olsaydı; Vallahi söyleyen deli ilan edilip tımarhaneye havale edilirdi” diye anlatmıştı.
Hanımı Gülizar’ın ölümünden sonra yalnız yaşayan Alamancı Mazlum, heyecanlıdır. Bugün bayram. Her şey hazır. Tek eksik beklenen ikinci kuşaktan oğlu, kızı ve üçüncü kuşaktan torunları. Beklenenlerin gelecekler mi, gelmeyecekler mi telaşına düşen Mazlum, çalan kapı zili sesi ile bir kez daha umutlanır. Fakat, gelen, üçüncü kuşaktan bakıcısı Sevgi’dir.
Mazlum Sevgi’ye; gelmeyenlerin kendisini “YALNIZLIK” duygusunda cezalandırdıklarını anlatır. Sevgi, Mazlum ile hem fikir değildir. Fikir ayrılığı, üçüncü kuşak ile, Alamancı kuşak arasında tartışmaya, tartışmalar da kavgaya dönüştüğünde, birlikte geçmişe doğru bir yolculuğa çıkılır. Taraflar, şimdilerde kuşaklar arası yaşanan “sosyal ve duygusal” sorunların; sebep ve sonuçlarının 60 yıllık göç sürecinde şekillenen “toplumsal sosyolojinin” bir parçası olduğuna dair, bir birlerini ikna etmeye çalışırlarken, yeni bir kavgaya tutuşurlar. Bu kavgada kim kimden, neyin hesabını sorar? Taraflar birbirine hesap verebilecekler mi? Yalnız olan, yalnız bırakılan, sahipsiz kalan kimdir? Gelen misafir mi, Alamancı Mazlum mu, ya da gelmeyenler mi? Yoksa …?
Bu oyun aynı zamanda, sayıları gün geçtikçe azalan: Birinci kuşağın 60. göç yılı kapsamında organize edilecek sohbet, bilgilendirme, seminer, konferans gibi etkinliklerde, Alamancı kuşağın yaşadıklarına ve özelliklede yakalandıkları yalnızlık–sahipsizlik-demans gibi hastalıklara dikkat çekmek için programlanabilecek güzel bir tiyatro oyunudur.
OYUN SÜRESİ: 50 dakika.
YAZAN VE OYNAYAN: Damla Yürü ve İmam Hasan Çakmak
YÖNETEN: İmam Hasan Çakmak
MÜZİK: İsmail Fidan
BİZ KİMİZ:
Tijda Sanat ve Kültür Vakfı, resmî olarak Mart 2023’te Hollanda’nın Den Haag (Lahey) şehrinde kuruldu.
Tijda Kültür Sanat, adını tiyatro ve kültür yapımcısı Hasan Çakmak’ın genç yaşta vefat eden kızından alan, kâr amacı gütmeyen bir sanat – kültür vakfıdır. Vakıf, Hasan’ın kıymetli dostları Arjen Hoekstra ve Damla Yürü’nün inisiyatifi ile “Tijda” adını sanat ve kültür projeleriyle yaşatmak maksadıyla kuruldu.
Hasan Çakmak serbest tiyatro yapımcısıdır ve 1993 yılında Utrecht Yüksek Sanat Akademisi’nde; tiyatro ve drama hocası olarak mezun olmuştur. Daha sonra 1995 yılında De Horst Sosyal Bilimler Akademisi’nden, sosyal kültürel görevli olarak mezun oldu. Hasan, Utrecht Yüksek Sanat Akademisi’nden mezun olan ilk ve Hollanda’da, Tiyatro akademilerinden mezun olan ilk üç Türkiye kökenli göçmen tiyatro sanatçılardan biridir.
KURUMSAL BİLGİLERİMİZ:
Bilgi ve iletişim:
Damla Yürü +31627268526
Hasan Çakmak +31627127005
Adres: Margaret Krophollerstraat 5 2662HA Bergschenhoek
info@tijdakunstencultuur.com
www.tijdakunstencultuur.com
KvK-nummer: 89780167
IBAN NL09BUNQ2091959812
AMACIMIZ:
Mensubu olduğumuz ve içinde yasadığımız toplumun, sosyo-ekonomik-kültürel yapılardan kaynaklı; güncel sorunların, olayların, temaların, çelişkilerin ve tabuların konu edindiği oyunlar yazıp sahneleyerek, yaşadığımız döneme tanıklık yapmaktır.
HEDEFLERİMİZ:
– Sahnelenecek oyunları; kültür merkezlerinde, semt evlerinde, gençlik merkezlerinde, öz örgütlerin kendi lokasyonlarında oynayarak, dezavantajlı bireylerin tiyatro ve drama sanatın ile tanışmalarına vesile olmak,
– Birlikte çalıştığımız kurum ve kuruluşlar ile birlikte, dezavantajlı birey ve gruplara yönelik sanat ve kültür atölye çalışmalarının organize edilmesini teşvik etmek.
– Çok kültürlü seyirciye ulaşmayı hedefleyen sanat ve kültür kurumlarında oyunlarımızı sahneleyerek bu kurmaların çalışmalarına katkı sunmakla birlikte, ortak projeler üretmek.
VİZYONUMUZ:
Sahneleyeceğimiz her oyun ve geliştireceğimiz her projede, izleyici ve katılıcıların temel duyularına (görme, duyma, işitme, koklama ve his etme) hitap ederek; farkındalık yetisini geliştirmelerine yardımcı olmakla birlikte, yaşama farklı perspektiflerden bakabilmelerine vesile olmaktır.
MİSYONUMUZ:
‘Kültür, kültürel miras, yetiştirilme tarzı, eğitim ve sosyalizasyon’ perspektifinde değerlendirerek şekillendireceğimiz oyunlarımız ve projelerimiz dahilinde; oyuncu, kursiyer ve izleyicileri “duyularını” aktif kullanmaya teşvik ederek, gönül kapılarını aralayıp “GÖRÜNENDE GÖRÜNMEYENİ, GÖRÜNMEYENDE DE GÖRÜNENİ” keşif etmelerine olanak sağlamaktır.
ÇALIŞMA YÖNTEMİMİZ:
Konusu belirlenen oyunun yazılması ve sahnelenmesi surecinde izlediğimiz çalışma yöntemi:
Hazırlık ve yazım aşaması:
Belirlenen konu, olay veya temaya bağlı olarak: toplumun farklı kesimlerinden ve katmanlarından bireylerle sohbet ederek işe başlamak önceliğimizdir. Amaç, yazılacak senaryo için yapılan sohbetlerde, bireylerin yaşanmışlıklarına dair duygusal hikâyelerini, tecrübelerini ve deneyimlerini derleyerek bir veri veya bilgi tabanı oluşturmak. Devamında, yazılı ve görsel basında çıkan haberlerle birlikte gerektiğinde konuya dair yapılmış olan araştırma verilerini de derledikten sonra yazarlarımız oyun metnini yazmaya başlarlalar.
Oyuncu kadrosu:
Oyun metni yazıldıktan sonra; oyuncu kadrosu belirlenir. Oyuncu kadrosu projeye bağlı olarak; motivasyonu yüksek ve proje süresince zaman ayırabilecek (tecrübeli) amatörler ve profesyonel oyuncuların birlikte çalışabileceği bir kadro dahilinde belirlenir.
Prova aşaması:
Profesyonel yönetmen ve dramaturg yönetiminde tekst analizi, karakter analize, duygu analizi, oyun tasarım (dekor, kostüm gibi) analizler sonrası, senaryo tamamlandıktan, sonra sahne çalışmalarına geçilir.
Sahneleme aşaması:
Bu aşamada, bir önceki aşamada toparlanan bilgi rehberliğinde karakterlerin yaratılması, şekillendirilmesi sureciyle birlikte sahne çalışmalara başlanır. Süreç içerisinde yapılan tekst ezberi dahilinde, oyuncularında aktif katilimi ile birlikte belirlenecek dekor, kostüm ve kullanılacak ise müzik ile birlikte oyun provalarına devam edilir. Prömiyer öncesi, provalara davet edilecek olan davetlilerden gelecek önerme ve eleştiriler dâhilinde oyuna son şekli verilerek prömiyere hazırlanılır.
Turne:
Prömiyer sonrası, oyuncularımızı programlamak isteyen kurum ve kuruluşlar ile belirlenecek takvim dahilinde şekillenen turne kapsamında oyunlarımızı; tiyatro salonlarında, kültür merkezlerinde ve öz örgütlerin kendi lokasyonlarında oynayarak proje tamamlanır.