Avrupa Konseyi Genel Sekreteri Marija Pejcinovic Buric, Srebrenitsa Soykırımı’nda hayatını kaybedenleri anarak soykırımın, “kıta tarihinin en karanlık sayfalarından biri” olduğunu belirtti.
Genel Sekreter Buric, Srebrenitsa Soykırımı’nın yıl dönümüne ilişkin yaptığı açıklamada, sadece etnik kökenleri ve dinleri nedeniyle katledilen binlerce erkeği ve erkek çocuğunu andıklarını dile getirdi.
Buric, 1995’te Sırpların yaptığı soykırımı “kıta tarihinin en karanlık sayfalarından biri” olarak niteledi.
Soykırım suçunun “geri alınamaz” olduğuna dikkati çeken Buric, “bu tür insani acıların ve zalimliklerin bir daha yaşanmaması için” olanlardan dersler çıkarılması gerektiğini vurguladı.
Bu derslerin çıkarılması için “inkara, tarihsel revizyona, savaş suçlularının yüceltilmesine yer bırakmadan gerçekleri kabul etmek” gerektiğine dikkati çeken Buric, “Hoşgörüsüzlük, nefret söylemi ve diğer ayrımcılık şekillerinin acı ve ızdıraba açılan kapılar olduğunu açıkça belirtmek gerekir.” ifadelerini kullandı.
Buric, bunların karşısında Avrupa Konseyinin insan haklarını, demokrasiyi ve hukukun üstünlüğünü desteklemeye devam edeceğini taahhüt etti.
Srebrenitsa’da ne oldu?
Srebrenitsa’nın 11 Temmuz 1995’te Ratko Mladic komutasındaki Sırp birliklerince işgal edilmesinin ardından BM bünyesindeki Hollandalı askerlere sığınan sivil Boşnaklar, daha sonra Sırplara teslim edildi.
Kadın ve çocukların Boşnak askerlerin kontrolündeki bölgeye ulaşmasına izin veren Sırplar, en az 8 bin 372 Boşnak erkeği ormanlık alanlar, fabrikalar ve depolarda katlettikten sonra toplu mezarlara gömdü.
Hollanda’nın Lahey kentinde bulunan Uluslararası Adalet Divanı, 2007’deki kararında, eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesinden (ICTY) gelen kanıtlar doğrultusunda, Srebrenitsa ve civarında yaşananları “soykırım” olarak nitelendirdi.
Savaşın ardından kayıpları bulmak için başlatılan çalışmalarda, toplu mezarlarda cesetlerine ulaşılan kurbanlar, kimlik tespitinin ardından her yıl 11 Temmuz’da Potoçari Anıt Mezarlığı’nda düzenlenen törenle toprağa veriliyor.
Potoçari Anıt Mezarlığı’nda bugüne kadar 6 bin 751 kurban defnedilirken 250 kurban, ailelerin isteğiyle yerel mezarlıklarda toprağa verildi. Srebrenitsa Soykırımı’nda hayatını kaybeden ve cenazesine ulaşılamayan 1000’den fazla kişi bulunuyor.
Srebrenitsa Soykırımı kurbanlarından kemikleri bulunup kimliği tespit edilenlerin cenazeleri, 77’si toplu mezar olmak üzere 150 farklı noktadan çıkarıldı.
Bu yılki anma törenlerinin ardından Potoçari Anıt Mezarlığı’na defnedilen soykırım kurbanlarının sayısı 6 bin 765 olacak.